contrast1.jpgcontrast2.jpg

Spis treści

Wargawka alias Wargawa Młoda czyli Mała

 

Wargawa Mała na przestrzeni lat 1750-1830 miała kilku właścicieli posiadających tu swoje działy. Byli nimi min.  Szołajscy, Stępowscy, Gajewscy. Rejestr  ks. Franciszka Czajkowskiego, zawierający spisu właścicieli i posesorów dóbr ziemskich z lat 1783-1784 prócz Szołajski wymienia także rodzinę Skrzyńskich (błędnie zapisanych jako Skrzyneckich).

 

Skrzyńscy herbu Zaremba

W latach 1774-1783  Wargawke zamieszkiwał bracia Skrzyńscy: Adam i Józef. Nie ustaliłem ich formy własności tych dóbr. Niewątpliwym faktem jest że byli najstarszymi synami Stefana Skrzyńskiego, cześnika orłowskiego (łęczyckiego). Adam  był synem Stefana i jego pierwszej żony Barbary Szołayskiej. Józef pochodził z drugiego związku Stefana z Rozalią Kuczyńską (Kucińską) z Gledzianówka. Skrzyńscy przybyli do Wargawki z Obidówka w sąsiedniej parafii Strzegocin. Stefan zmarł przed 1764 rokiem. Najstarszy syn Adam zmarł bezdzietnie w 1783 r. w Wargawce w wieku 37 lat.

Żoną wspomnianego Józefa Skrzyńskiego była Katarzyna Rupniewska. W Wargawce przychodzą na świat synowie: Kajetan, zmarły młodo, Eustachy Wincenty oraz Piotr (Paweł?). 1780 roku Józef i Katarzyna opuszczają Wargawkę i przenoszą się do Dąbrówki Wielkiej (pow. Zgierz), nastepnie do Trzcianki i ostatecznie osiadają w Niesułkowie gdzie zamieszkują pozostali bracia Józefa - Teodor oraz Kazimierz. Wiecej o Skrzyńskich czytaj …

Szołajscy vel Szałajscy

Około 1750 roku właścicielem cząstki Wargawy Małej był niejaki Józef Szołajski, któremu zastaw dzierżawny w tym czasie płacił  Franciszek Żuchowski (Zuchowski?). (Ł.G.Insk 366). W późniejszym czasie tj.  w 1762 r. występuje Stanisław Szołajski. Synem jego był Szymon urodzony w 1764 roku. Nastepnie część Wargawy Młodej znajduje się w rękach Antoniego Szołayskiego. Ze związku Antoniego z Marianna domo Drzewiecką, w 1793 roku w Wargawce przychodzi na świat córka Teodora . Ich syn Jan żonaty z Marianną z Szaniorowskich (Szanierów) . W 1827 Jan Szołajski dziedzic cześci Wargawy Małej (Wargawki) świadkuje przy narodzinach syna Tomasza Siewierskiego, wówczas dzierżawcy części Wargawki i Matyldy z Jerzmanowskich. Ostatecznie Szołajscy po roku 1832 opuszczają Wargawkę i przenoszą się do Dąbrówek w pow. zgierskim.

 

Stępowscy i Gajewscy

Od 1790 roku druga część Wargawy Małej należała do rodziny Stępowskich. Byli to Wiktor i Elżbieta Łobodzka właściciele także sąsiedniego Szamowa części lit. "A". Tak na marginesie blisko spowinowaceni ze sobą Stępowscy w tym czasie osiadli  min: w Węglewicach (Wojciech Stępowski brat Wiktora z żoną Salomea Łobodzką),  Romartowie gdzie w 1821 r. wieś dzierżawił Leon, brat Wiktora Stanisław dziedzic Srebrnej w pow. łęczyckim, brat Marceli dziedzic Bowętowa, syn Wiktora - Karol właściciel Glinnika w pow. brzezińskim w gminie Waliszew.

Po Wiktorze Stępowskim Wargawka przeszła na córkę Dorotę. W 1811 roku we Witoni Dorota bierze ślub z Franciszkiem Gajewskim, 46 letnim wdowcem, wówczas dzierżawcą wsi Barłogi.  W Wargawce w latach 1813-25  przychodzą na świat  ich dzieci: czterech synów i córka. W 1826 Gajewscy wypuszczają majątek w dzierżawę.  Gazeta Korrespondenta Warszawskiego i Zagranicznego informuje:

" Wargawa młoda, część pierwsza w Powiecie i Obwodzie Łęczyckim, Województwie Mazowieckim położona, Doroty z Stępowskich i Franciszka małżonków Gajewskich dziedzicznie przynależąca, gruntu ornego prócz łąk, zarośli i pastwisk trzy włóki mniej lub więcej obejmująca, mająca wysiewu ozimego korcy 45, z której czystej intraty jako to: propinacyi i owczarza złp. 650 rachować można: wraz zabudowaniami, robocizna, czynszami, inwentarzem do gruntu przywiązanymi w trzech letnią dzierżawną Possessyą od S. Jana Chrzciciela r.b. Zaczynać, a w tym że samym czasie 1829 r. kończyć się mająca, w drodze publicznej licytacyi, w terminie 5 czerwca 1826 r. przed Mikołajem Szczawińskim Rejentem Powiatu Łęczyckiego w mieście Obwodowym Łęczycy w iego Kancellaryi o godzinie 10 z rana oznaczonym wypuszczoną zostanie ? Licytacya od summy takiej jaką pierwszy licytant zaoferuje, zaczynać się będzie. Akta zajęcia, warunki licytacyjne i wyciąg podatków w Kancelaryi rzeczonego Rejenta przejrzane by mogą. O czem się publiczność zawiadamia.Łęczyca d. 10 kwietnia 1826 roku."

Niestety nie pomaga to zadłużonemu majątkowi i 1828 poddany jest  licytacji. W wyniku utraty majątku Gajewscy przenoszą się do Łęczycy. Fanciszek Gajewski umiera  w 1837 r. w Bolimowie

Wśród dzierżawców Wargawki można wymienić min.  Pawła Siewierskiego męża Zofii z Dzierzbickich, jego następcy syna Tomasza Siewierskiego z żoną Matylda Jerzmanowską (lata 1822-1828) , Edwarda Wyrembowskiego (lata 1829-32) który przed Wargawką dzierżawił  Gąsiorów w gminie Mazew. Żoną Edwarda była Zofia Skrzynecka córka Wojciecha dziedzica Kozub i Marianny z Kossowskich.

Wargawę małą w latach 1755-1795 zamieszkiwała też szlachecka rodzina Korycińskich. Aleksander Koryciński mąż Zofi Szałajskiej (Szołajskiej?). Jan Koryciński który w 1777 slubuje z Justyną Jankowską, córką Mateusza z sąsiedniego Szamowa właściciela połowy wsi.  W 1771 odbył się ślub Petronelli Korycińskiej z Michałem Gostkowskim, na którym świadkowali Jan Głębocki kasztelan kruszwicki z Wroczyn i Nobilis Bonawentura Kamiński z Wargawy Starej drugi mąż Teresy Drwalewskiej dziedziczki Wargawy Starej.

   

Niesiołowscy herbu Korzbok

Ostatnimi właścicielami Wargawki przed parcelacją dóbr w 1908 roku przez dwa pokolenia była rodzina Niesiołowskich. Po krótce pragnę przedstawić bliżej ich losy. Pierwszym z rodu Niesiołowskich który osiadł w Wargawce był Franciszek. Rodzice Franciszka - Mateusz i Kunegunda z Skrzyńskich pochodzili z Jastrzębi w parafii Sokołów w powiecie gostynińskim. Franciszek urodził się tam w 1816 roku, był jedynym synem Mateusza i jego drugie żony Kunegundy. Warto tu wspomnień o tym że Kunegunda Skrzyńska była córką Marcelego Skrzyńskiego i Małgorzaty Łączowskiej/Łączyńskiej. Z kolei Marceli to syn Stefana i Rozalji Kucińskiej z Obidówka. Od 1770 do 1780 roku bracie Marcelego Skrzynscy zamieszkiwali Wargawkę. Można wiec powiedzieć że po prawie stu latach Skrzyńscy powrócili w swoje strony. Przed 1857 Franciszek staje się właścicielm Wargawki lub jej części. Pierwszą żoną Franciszka  była Natalia Rudnicka córka Tomasza i Felicjanny z Szamowskich dziedziców sąsiedniego Szamowa. Ślub miał miejsce w Warszawie w 1857 roku. Niestety ich szczęście nie trwało długo. W rok po slubie w wieku 24 lat umiera Natalia, a 3 lata później ich jedyny syn Miron.  Drugą żoną Franciszka została Włodzimira Byszewska, córka Romualda i Emilii z domu Hewell, dziedziców wsi Kotków w gminie Grabów. Slub miał miejsce w Łęczycy w 1865 roku. Dzieci to: Miron (1868 r.), Józef (1869) i Jadwiga (1872) .

W 1871 roku przed Heroldią Królestwa Polskiego Franciszek przeprowadził wywód szlachectwa w której udowodnił swoje pochodzenie od Mateusza i Kunegundy ze Skrzyńskich. Wywód sięgał aż do roku 1621 począwszy od swego pradziada Jakuba Niesiołowskiego z Jastrzębi. Dokumenty dotyczące szlacheckiego pochodzenia Niesiołowskich wymieniają także małoletnich synów Franciszka: Mirona i Józefa.

 

Niesiołowskim dobrze się wiedzie i w 1880 roku kupują sąsiedni majątek -  Wargawę Starą, którą w 1899 podarowuja młodszemu synowi Józefowi. Na gospodarstwie w Wargawce pozostaje starszy syn Miron.

W 1882 folwark Wargawa, oddzielony w 1860 r. od dóbr Szamów posiadał 379 mórg (374 mórg gr. ornych, 1 morga łąki, 3 morgi nieużytków) oraz 9 budynków drewnianych.

Miron Niesiołowski

Żoną Mirona została Ewa z Węglińskich herbu Śreniawa. Slub miał miejsce w 1897 roku w Choceniu (kuj-pomors.) Ewa była córką Antoniego Węglińskiego powstańca styczniowego walczącego w oddziale E.Taczanowskiego i Aleksandry Różyckiej h. Rola, dziedziczki majątku Mikstal k.Kutna. Mają 2 córki Joanna Marię i Zofię Salmeę, oraz syna Stefana. Zofia zameżna w 1923 za Bolesława Rotherta z Aleksandrowa. Mieszkają w Warszawie. Niesiołowska-Rotherowa  bieże czynny udział w powstaniu Warszawskim jako sanitariuszka. Zmarła w 1960 r. Na warszawskich Powązkach w rodzinny grobowcu pochowani zostali: Miron Niesiołowski (zm. 1940), Zofia Niesiołowska-Rotherowa (zm. 1960), Bolesław Rothert (zm. 1952), Ewa z Węglińskich Niesiołowska (zm.1960) Kwatera 152

 

 Jadwiga Niesiołowska

Siostra Mirona Jadwiga w 1872 roku w Wargawie wychodzi za mąż za Antoniego Różyckiego właściciela majątku Ptaszkowice koło Łasku. W 1898 Antoni Różycki kupuje Krzyżanów koło Kutna, gdzie się osiedla. Sąsiedni Krzyżanówek należał wówczas do Mieczysława Różyckiego – prawdopodobnie brata Antoniego. Różyccy 1910 sprzedają Krzyżanów i przenoszą się do Warszawy. Córka Halina zamężna 1920 roku w Warszawie za Stanisława Michała Radwana, lekarza, kapitana Wojska Polskiego. W czasie okupacji w 1944 roku Różyccy oddają życie za Ojczyznę.

Dnia 19 i 22 maja 1944 roku na terenie niemieckiego więzienia Pawiak zostali rozstrzelani:  Jadwiga Niesiołowska z córkami: Jadwigą i  Haliną Radwan, oraz nastoletni synowie Haliny: Wojciech (l.20) i Wiesław Radwan (l.18). Pochowaniu w jednej mogile na Powązkach. Oddali życie Bogu i Ojczyźnie.
Syn Mirona -  Stefan Niesiołowski oficer Wojska Polskiego Armii Łódź zginał we wrześniu 1939 r.

 

Joomla templates by a4joomla