Zaremba Skrzyńscy z Ziemi Łęczyckiej

        Przy okazji próbyopisania dziejów Wargawy Starej miałem możliwość „tropienia”. potomków Stefana Skrzyńskiego herbu Zaremba, którego potomkowie zamieszkali w Wargawie Małej alias Wargawce.  Zebranymi w ten sposób informacjami chciałbym się podzielić.

       Stefan Skrzyński żyjący na poczatku XVIII wieku według genealogii Teodora Żychlińskiego wywodził się z linii przodka swego dziada Kazimierza żyjącego w połowie XVII w, dziedzica dóbr Małynia w dawnym woj.sieradzkiem, kasztelanica spicimierskiego następnie wojskiego łęczyckiego i Marianny Wierzchlejskiej.

Stefan był synem Stanisława i Jadwigi Saryusz Zakrzewskiej podczaszanki łęczyckiej. Urodził się w 1691 roku w Małyniu. Trzykrotnie żonaty. Według Teodora Żychlińskiego pierwszą żoną Stefana była Barbara Szołayska z której tylko syn Wojciech pozostawił potomstwo. Bracia Wojciecha - Stanisław i Adam zmarli bezdzietnie.

Drugą żoną została Rozalia (Róża) Kucińska, córka Macieja Kucińskiego i Weroniki Lubiatowskiej. Kucińscy zamieszkiwali Gledzianówek w parafii Strzegocin. Stefan Skrzyński pochodził z Siemienic koło Kter (parafia Łęka), które nalezały wówczas do Skrzyńskich. W połowie XVI w. Siemienice należały do Szamowskich. W tym czasie Anna Szamowska była żoną Aleksandra Skrzyńskiego zmarłego ok. 1674 r.

Po ślubie Stefana i Rozalja zamieszkują w Obidówku w parafii Strzegocin – do którego własność posiadają pewne prawa. W 1746 roku przychodzi na świat ich syn Ignacy, w następnych latach (1747 – 1748) Józef Aleksander oraz Albin Kazimierz.  Rozalia Kucińska zmarła w 1748 roku. Została pochowana u ojców zakonu Św. Franciszka w Łęczycy (obecnie Bernardyni).

Trzecią żoną Stefana została Barbara Pienicka (Pinińska vel Pińska). Z tego związku w 1749 roku w Obidówku przychodzi na świat syn Jan Antoni, w 1753 r. 3-imion: Franciszek Michał Władysław, oraz 1757 roku Teodor Anzelm. Synem Stefana i Pienickiem był również Marceli. Daty jego narodzin nie udało mi się ustalić. Po 1758 roku Skrzyńscy opuszczają Obidówek.

Stefan pełnił urząd cześnika orłowskiego (łęczyckiego). Według Spisu Urzędników woj. łeczyckiego miał ustapić z tego urzędu w 1786 roku, co można przyjąć jako datę jego śmierci. Barbara z Pinińskich Skrzyńska żyła jeszcze w 1791 r. gdzie występuje jako chrzestna przy chrzcie wnuka - Jana Tomasza

Pochodzący od Stefana Skrzyńskiego

Bracia Jan, Józefem oraz Adam osiedlają się w Wargawie Małej (Wargawce), do której części musieli posiadać jakieś prawa własności. 

1.  Adam Skrzyński umiera bezpotomnie w 1873 r. W metryce zapisano „zrodzony z drugiego małrzeństwa”, a więc był synem z Kucieńskiej. Wg. Roczników Teodora Żychlińskiego miał pochodzić od pierwszej żony Stefana – Barbary Szołajskiej.
2.  Jan w 1790 roku ślubuje w Topoli Królewskiej z Rozalią Stokowską pochodzącą ze Świniar w parafii Strzegocin.

W 1793 Jan Skrzyński kupuje połowę dóbr Rogulice w parafii Góra św. Małgorzaty od Wojciecha Gadomskiego syna Michała i Zofii Szołayskiej. (Łecz. syg. 398 k.51). W Rogulicach przychodzą na świat jego 3 córki oraz syn Władysław, późniejszy posesor Woli Nowskiej

3. Józef przed 1774 poślubił Katarzyne Rupniewską h. Szreniawa. Pozostają w Wargawie Małej. Syn Kajetan ur. 1774 r. w Wargawce zmarł za młodu. W 1778 odbywa się chrzest Eustachego Wincentego oraz urodzonego 3 lata wcześniej Pawła (wg. metryki Piotra?). W 1780 roku Skrzyńscy przenoszą się do Dąbrowy Wielkiej w parafii Dąbrówka a następnie 1794 do Malanowa w parafii Kazimierz k. Zgierza. Po 1800 roku Józef jest włascicielem wsi Trzcianki w parafii Dmosin.W 1813 roku w wieku 36 lat zmarł jego jedyny syn Paweł, bezżenny. Po smierci syna Józef przenosi się do Niesułkowa (gm. Stryków) gdzie pozostał pod opieką jego najbliższej rodziny. Tą rodziną był min. brat Józefa - Teodor. U stryja Teodora po śmiercie rodziców opiekę znalazła także małoletnie Salomea i Kunegunda oraz syn Jan - dzieci Marcelego. Józef zmarł w 1829 w Niesułkowie.

4.  Teodor Anzelm Skrzyński. Burgrabia grodzki łęczycki, następnie podwojewoda łęczycki. Konsyliarz konfederacji targowickiej z powiatu łęczyckiego, delegowany od związku konfederacji województwa łęczyckiego. W 1782 ślubuje w Oporowie z Apolonia Stempowską, córką wojewody łęczyckiego. Dzierżawca Dmosina. Po ojcu właściciel Siemienic. Wieś od Teodora kupuje rodzina Świętosławskich herbu Rola. Według inwentarza po zmarłym w 1828 Rafale Świętosławskim, Siemienice wraz z "częścią Marcinowa zwaną Lisimi Jamami, i gruntem dawnej wsi Dobiesławic" Teodor sprzedał za 120 000 złp. Następnie Teodor zamieszkuje Niesułków. W tym czasie jest Sędzią Pokoju powiatu brzezińskiego. Zmarł bezpotomnie w 1818 w Niesułkowie. Owdowiała Apolonia zmarła w Dmosinie w 1846 r.

W kościele w Niesułkowie znajduje się epitafium Barbary z Pińskich Skrzyńskiej (żony Stefana) i jej syna Teodora Skrzyńskiego.

5. Kazimierz. Brak bliższych informacji. Zmarł w 1810 w Trzciance parafii Dmosin, będąc wdowcem w wieku około 88 lat. Właścicielem Trzcianki był wówczas jego brat Józef.

6. Ignacy. Cześnik zakroczymski. Jego żoną była Katarzyna Nowowiejska. Zamieszkują Wąkczew w parafii Leźnica Mała. Jedyny syn Jan Nepomucen. Ignacy zmarł w 1822 w miejscowości Urzecze parafii Sobota. W metryce zgonu zapisano „ Ignacy - miecznik żytomirski”. Jego syn Jan był dzierżawca Urzecza.

Żoną Jana Nepomucena Skrzyńskiego została Magdalena Zawadzka (z Büthnerów). Ślub odbył się w 1827 r. w Człapinie parafii Krzywosąd (woj. kuj-pomorskie) Jan Nepomucen zmarł w 1840 roku w Dmosinie. W tym samym roku w Dmosinie zmarła jego zona Magdalena.

Syn Józef ur. w 1833 w Czołowie (pow. kolski) po śmierci rodziców wychowywał się u wuja w Poznaniu. Był rządcą w majątku Brodnica. Po wybuchu powstania styczniowego brał udział w tworzeniu oddziałów, został adiutantem Leona Younga-Blankenheima i wraz z jego oddziałem w kwietniu 1863r. wkroczył do Królestwa, a następnie stanął na czele jazdy w randze rotmistrza. Został mianowany dowódcą ruchomego oddziału konnego woj. łęczyckiego, brał udział w potyczce pod Izbicą (29.06.1863r.), pod Kterami koło Strzegocina (09.07.1863r.), pod Kołacinem (10.07.1863r.). W lipcu 1863 r. na polach między Wolą Cyrusową i Kołacinem doszło do bitwy podczas której trzy partie powstańcze (Skowrońskiego, Parczewskiego i Skrzyńskiego) zostały pobite przez przeważające siły wroga. Józef Skrzyński został ciężko ranny i  zmarł. Pochowany został w Brzezinach (pow. rawski.) gdzie znajduje się jego mogiła. Na pomniku napis: Pamięci Józefa Skrzyńskiego † 11 lipca 1863 r. poświęca przywiązana siostra Antonina Skrzyńska prosząc o modlitwę".

• 
• Mogiła Józefa Skrzyńskiego Mogiła Józefa Skrzyńskiego
•  

7. Marceli. Żoną jego zostałą Małgorzata Łęczowska (Łączyńska). Dziedzic Zalesia w parafii Solec. Syn Jan Tomasz ur. 1791 r. w Zalesiu gdzie chrzestną jego była babka Barbara z Pinińskich Skrzyńska. Córki Salomea ( ur. 1793 r) i Kunegunda (ur. 1795 r). Synem Marcelego mógł być też Franciszek. Marceli zmarł w 1808 roku w Borowie parafii Siedlec. Nieletnie dzieci pozostały pod opieką stryja Teodora w Niesułkowie.

 Kunegunda  Skrzyńska w 1815 ślubuje w Niesułkowie z Mateuszem Niesiołowskim h. Korzbok, wdowcem. Pan młody pochodził z Jastrzębi w powiecie gostynińskim parafii Sokołów. Świadkowie to min. bracia panny młodej Jan oraz Franciszek mieszkający we wsi Żale parafii Góra św. Małgorzaty. Co ciekawe syn Mateusza Niesiołowskiego i Kunegundy – Franciszek  około 1857 r staje się właścicielem części Wargawki koło Witoni, gdzie prawie 100 lat wcześniej mieszkali stryjowie Kunegundy. Kunegunda zmarła w Wargawce w 1862 roku.

W 1820 Jan Tomasz ślubuje w Woli Nowskiej z .... Marianną Apolonią Skrzyńską córką stryja Jana i Apolonii Stokowskiej z Rogulic.  Jest wówczas wraz z bratem Franciszkiem dzierżawcą wsi Olszowy w powiecie rawskim. Świadkują min. brat Jana - Franciszek, oraz brat ślubującej Władysław. Maria wraz z bratem Władysławem i matką mieszkają w Woli Nowskiej którą dzierżawią.

Ostatnia siostra Salomea ślubuje w 1821 roku w Woli Cyrysowej w parafii Kołacinek z Antonim Bogusławskim. Salomea mieszka wówczas u wuja Jana Łączewskiego (Łączyńskiego) dzierżawcy dóbr Rozworzyna.  Świadkuje brat Franciszek posesor wsi Olszowa

 Bibliografia

1. Genealodzy.pl. Metryki parafii Witonia, Strzegocin, Niesłuków.

 2. Żychliński. Złota księga szlachty polskiej t. XX - Skrzyńscy

https://genealogia.okiem.pl/ Katalog Powstańców Styczniowych

3. "Ziemia Łęczycka Żołnierzom Niepodlegości" 1937 r.

http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejsca/1863/lodzkie/brzeziny