ODROWĄŻ-PIENIĄŻEK WOJCIECH STANISŁAW MICHAŁ
- (27.09.1836-9.07. 1902), wł. maj. Tomaszowice (pow. lubelski). Syn Jana Wojciecha (27.04.1797-15.03. 1856), wł. maj. Kalinowiec pod Nieszawą i Starej Wargawy (woj. łęczyckie), burmistrza Nieszawy w 1.1823-1828, wnuk Piotra Pawła Jana (1853 - po 1825), wł. Popowa (pow. biebrzański), i Rozalii Rutkowskiej h. Bończa (zm. ok. 1840). Matką była Antonina z Morzyckich h. Mora (9.05.1794 - ok. 1880) IV Janowa Melchiorowa Pyszniewiczowa, córka Szymona (1768-12.02.1832), wł. maj. Święte, Nieszczewy, Kałęczynek i Kalinowiec w pow. radziejowskim. Ur. w Nieszawie.
Rodzeństwo: 1. Antonina (ur. ok. 1826) IV Boguszowa, 2°v. Jabłońska; 2. Maria (ur. 1830) za Leonardem Olszewskim h. Ślepowron; 3. Olimpia (1832-1921) za Feliksem Olszewskim, bratem poprzedniego, wł. Sadłużka i Falborka (woj. kutnowskie); 4. Franciszka Stanisława, bliźniacza siostra Wojciecha P. za Ksawerym Józefem Miłobędzkim h. Ślepowron; 5. Zuzanna Pyszniewiczówna (1819-4.11.1879), siostra przyrodnia, matka chrzestna Wojciecha. R, za Stanisławem Odrowążem-Pieniążkiem z Opatowie w pow. nieszawskim.
Wojciech. Pieniążek 14.10.1853 wstąpił do Instytutu Szlacheckiego w Warszawie, gdzie pozostał do 14.06.1856, kończąc „całkowity kurs nauk” z patentem nr 182; otrzymał na nim ocenę celującą z „wiadomości z gospodarstwa wiejskiego”.
Po śmierci ojca Kalinowiec (245 ha) aktem z 2.10.1857 został sprzedany, zaś Wojciech Pieniążek objął gospodarstwo w Starej Wargawie (woj. łęczyckie), obejmujące 302 morgi, gdzie zamieszkał z matką. Podczas rozruchów w Warszawie 1861 został aresztowany i kilka tygodni trzymany był w Cytadeli warszawskiej. Współdziałał z Janem Działyńskim i wielokrotnie przeprawiał się przez kordon do Kórnika.
Po wybuchu powstania styczniowego wstąpił do oddziału Mielęckiego, gdzie walczył jako oficer kawalerii, po rozbiciu oddziału u Calliera. Dowodził oddziałem kawalerii w partu Działyńskiego i wspólnie z nim organizował oddział Taczanowskiego, którego był adiutantem. Brał udział w kilku bitwach i był ranny. Po bitwie pod Ignacewem przy ukrywaniu broni wzięty do niewoli. Karę śmierci wydaną przez Polowy Sąd Wojenny w Koninie Audytoriat Polowy zamienił na 15 lat zesłania na Syberię, a gen. gubernator Berg wyznaczył mu na miejsce zesłania gub. wiacką. Wyruszył z Warszawy 16.09.1863 w pieszą drogę etapami do Wiatki przykuty kajdanami do żelaznego drąga. Majatek Stara Wargawa uległ konfiskacie. (co akurat nie jest prawdą)
Z zesłania Wojciech Pieniążek wrócił ok. 1875. Ok. 1880 objął administrację dóbr Tomaszowice w pow. lubelskim (1304 morgi), należących do trojga spadkobierców — dzieci Józefiny z Dłuskich Leonowej hr. Grabowskiej, synowej Stanisława hr. Grabowskiego h. Topór, ministra i senatora Królestwa Polskiego: Stanisława Tomasza Jana, Tomasza Wincentego i Jadwigi Marianny Józefy. Po kilku latach, w 1884, dzięki dobrej gospodarce rolnej i administracyjnej Jadwiga Grabowska spłaciła braci i stała się właścicielką całości Tomaszowic. T.r. w kościele pp. Kanoniczek w Warszawie Wojciech Pieniażek zaślubił Jadwigę Grabowską, która 1885 zmarła przy urodzeniu — również zmarłej — córki, zapisując dobra mężowi. Eklektyczny pałac w Tomaszowicach, wzniesiony 1864 przez Annę Dłuską, otoczony był pięknym parkiem krajobrazowym (2,5 ha).
Wojciech Pieniażek 24.11.1888 oż. powtórnie na Jasnej Górze z Bronisławą Józefą z Wołczkiewiczów-Olizarów h. Chorągwie Kmitów (4.07.1864 w Szczeliówce, Kijowszczyzna - 16.02.1951 w Komorowie pod Warszawą), córką Zygmunta i Jadwigi z Bohdanowiczów, wł. Borszczowa, Szczeliówki i Czarnego Lasu pod Korostyszowem.
http://witonia-historia.nsfera.pl/wargawa/wojciech-pieniazek.html#sigProGalleria8d5efa2dbb
Przyczyną śmiertelnej choroby Wojciecha Pieniążka był odłamek w piersiach po ranie z 1863, który nie mógł być usunięty. Ciężko chory, sprzedał w końcu 1901 Tomaszowice Konstantemu Lewińskiemu, który w 1903 odsprzedał majątek, liczący wówczas 388 ha, Piotrowi Ostromęckiemu. Jego spadkobiercy gospodarowali tam do 1945. Leczył się w Nałęczowie i Rymanowie, gdzie zmarł. Pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 39, rząd 3).
Z drugiego małżeństwa Wojciech z Bronisławą z Olizarów urodziły się dzieci:
- Jerzy Wojciech (10.03.1890 - 30.12.1974 w Warszawie), abs. Gimn. E. Rontalera, inż. chemik, ukończył polit. w Zurychu (1907-1912), pracował na Wydz. Chemii polit. w Monachium (1913-1914). W 1914 ochotnik w wojsku francuskim, 1917-1918 w Londynie, asystent prof. Chaima Weizmana w laboratorium admiralicji brytyjskiej, specjalizował się w gazach bojowych. W 1919 w misji gen. J. Romera w Paryżu, potem w wojsku polskim kpt. inż. saper 7 P. Saperów Wielkopolskich, kierownik grupy fortyfikacyjnej przedmościa Warszawy 1920, oficer II Oddziału Sztabu Generalnego do 1926, współzał. Oficerskiego Yacht Clubu i Polo Clubu w Warszawie, długoletni czł. Zarządu Polskiego Tow. Heraldycznego, ogłosił m.in. Rycerstwo polskie w wyprawie wiedeńskiej (W. 1933). W 1939 dowódca kompanii saperów „Władysław”, żołnierz AK pseud. „Władysław Jur”, w 1940 więzień Szucha, Daniłowiczowskiej, Pawiaka, zakładnik w Sejmie podczas powstania 1944. Po II wojnie w 1953 więzień Gęsiówki. St. radca techniczny w Centralnym Urzędzie Planowania, potem w Urzędzie Patentowym (do 1970). Oż. z Józefiną Marią Magdaleną Karszo-Siedlewską h. Ogończyk (23.03.1907-1.06.1977), córką Jana i Eveliny O’Meara(Irlandki); 2. Jadwiga (1892 w Tomaszowicach -1894 tamże); 3. Irena (1893 w Tomaszowicach -1894 tamże); 4. Czesław (26.10.1895 w Tomaszowicach - 21.01.1958 w Komorowie pod Warszawą), inż. geolog, absolwent Ecole de Mine, Hallerczyk, służył w I regimencie 51 baterii artylerii polskiej we Francji, ppor. 3 p. art. pieszej, obrońca Warszawy 1939, jeniec oflagu lic w Woldenbergu. W 1.1924-1925 odbył półtoraroczną wędrówkę geologiczną i myśliwską w Wysokim Atlasie i Rifie oraz płd. Maroku. W 1927 odbył Tl miesięczną wyprawę myśliwską i geologiczną po niezbadanej wówczas części pld. Etiopii, przywiózł bogate zbiory fauny i minerałów (ofiarowane UW i PW), opracował mapę części płd. Etiopń, wydał książkę W cesarstwie Menelika (W. 1930). Oż. z Elżbietą Różą hr. Przezdziecką h. Roch III (2.06.1913 w Wilnie - 30.09.1970 w Nairobi, 2°v. Tadeuszowa Gosiewska), córką Jana Aleksandra i Her-mancji z ks. Sapiehów, wl. maj. Rakiszki na Litwie Kowieńskiej.
http://witonia-historia.nsfera.pl/wargawa/wojciech-pieniazek.html#sigProGalleriaf943735281
Dok.: W. Z. Przyborowski, Obrazki z roku 1863, szczegóły działań poprzedzających bitwę pod Ignacewem, s. 74-117; H. Gliszczyński, Mielęcki-Taczanowski. W czterdziestą rocznicę Powstania Styczniowego, Lwów 1903; P. Dzianisz, Powstanie Styczniowe na Kujawach, Bydgoszcz 1964.
Autor: Janusz Odrowąż-Pieniążek
Źródło: Ziemianie Polscy XX w. czesc , str. 127